Δούγκας, Στέφανος

(Τίρναβος, Θεσσαλία 1760; – Μολδαβία 1830).Λόγιος, κληρικός και καθηγητής των φυσικών επιστημών. Μαθήτευσε κοντά στον φημισμένο δάσκαλο του χωριού του, Ιωάννη Πέζαρο. Αργότερα σπούδασε φυσική και μαθηματικά σε διάφορα πανεπιστήμια της Γερμανίας. Παρακολούθησε, επίσης, διαλέξεις του περιώνυμου Γερμανού φιλοσόφου Φ. Σέλινγκ. Το 1809 διορίστηκε σχολάρχης της Μεγάλης του Γένους Σχολής στην Κωνσταντινούπολη, αναγκάστηκε όμως να παραιτηθεί μετά από έναν χρόνο «μη δυνηθείς να αντιπαλαίση εις τας μυρίας μηχανορραφίας», όπως σημειώνει o Κ. Κούμας. Το 1813 κλήθηκε από τον ηγεμόνα της Μολδαβίας, Σκαρλάτο Καλλιμάχη, για να διευθύνει το λύκειο του Ιασίου. Εκεί ξεκίνησε να συγγράφει ένα βιβλίο, στο οποίο επιχείρησε να συμβιβάσει τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής με τα πορίσματα των φυσικών επιστημών. Επειδή όμως το έργο αυτό «πεφώραται παρά της εκκλησίας νεωτερίζον εν πολλοίς», ο Δ. κλήθηκε σε απολογία στην Κωνσταντινούπολη, όπου τελικά αναγκάστηκε να αποκηρύξει επίσημα το βιβλίο του. Από τότε αποσύρθηκε σε κάποιο μοναστήρι της Μολδαβίας. Αργότερα, με την ενθάρρυνση των φίλων του και επίσης οπαδών του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, Αθανάσιου Χριστόπουλου, Γρηγορίου Κωνσταντά και των αδελφών Καπετανάκη, άρχισε να εργάζεται για την ίδρυση ενός πανεπιστημίου στα Αμπελάκια. Μάλιστα, δαπάνησε σημαντικά ποσά για την αγορά οργάνων φυσικής, χημείας και αστρονομίας. Η έκρηξη όμως της Επανάστασης ματαίωσε τα σχέδιά του. Το μόνο γνωστό από τα έργα του είναι το δίτομο Στοιχεία Αριθμητικής και Άλγεβρας (1816). Ένα εγχειρίδιο φυσικής και μια πραγματεία για την αισθητική και ηθική δεν διασώθηκαν.